Nhà
văn nói rằng ngay từ nhỏ đã tò mò về tình yêu nam nữ và cái chết, đối
với những người lớn tuổi như chúng tôi, thì khái niệm nhân duyên được
đề cập nhiều hơn khái niệm tình yêu, tình yêu là biểu hiện cụ thể của
nhân duyên.
Nhà văn Nguyễn Quỳnh Trang
Tại sao
người này gặp người kia, tại sao họ gần nhau và xa nhau, cái đó có lý
do nhân duyên của nó, mà lại không dễ dàng lý giải. Hai đề tài này,
không chỉ nữ nhà văn quan tâm, mà có lẽ tất cả nhà văn, hay tất cả mọi
người quan tâm, vì nó không hiểu được, không biết trước được, khi nào
chúng ta yêu một người và rồi không yêu nữa và ngược lại, khi nào chúng
ta từ giã cõi đời, hay đằng sau cuộc sống còn cái gì, hay là một khoảng
trống rỗng vô nghĩa.
Phật giáo
đã lý giải cho người ta phần nào, an ủi người ta phần nào, và nói rằng
còn có những cái lớn hơn tình yêu và cái chết, là lòng bác ái và sự
vĩnh hằng, chỉ có thể cảm nhận được bằng giác ngộ, bằng sự hòa tan một
giọt nước vào biển cả, để nó không còn bị khô cằn.
Năm 2007, Quỳnh Trang cho ra mắt cuốn truyện đầu tiên có nhan đề 1981 - đây là năm sinh của cô, người tự tri giác về mình với bản năng nguyên thủy của người đàn bà. Sau đó là tiểu thuyết Nhiều cách sống, Mất ký ức, cùng hai tập truyện ngắn 24h và Cho một hành trình, cùng một bút ký văn học, có thể tạm coi là viết và phê bình chân dung các nhà văn Đi về không điểm đến.
Đến năm 2014, thì cô cho ra mắt cuốn truyện 9x’09.
Cuộc đời còn trẻ mà long đong với đàn con và nhân duyên của mình, cũng
đáng viết một tiểu thuyết, nhưng trước mắt nó là động lực để một người
đàn bà luôn bị mất điểm tựa, có chỗ mà sống - đó là văn học - một hiện
tượng đẹp nhất trên đời (theo cách nói của Pautopsky), người ta viết
văn để trang trải niềm vui nỗi buồn của mình vào đó, tự sự với mình và
học hỏi một nghệ thuật văn chương, hay khoe mẽ cũng thế, với trần ai.
Đỉnh núi
Kilimanjaro là ngọn núi cao duy nhất ở châu Phi có tuyết của lục địa
nóng bỏng. Đối với những người muốn leo Everest, thì bước đầu tiên là
phải leo được đỉnh Kilimanjaro, và tất nhiên còn vài đỉnh khác.
Hemingway nhà văn Mỹ đã viết một truyện ngắn Tuyết trên đỉnh Kilimanjaro
với những con người tự giữ riêng nỗi đau khổ của mình. Quỳnh Trang chưa
bao giờ, hay chưa đặt chân đến đây, tất cả những tư liệu về ngọn núi
hay leo núi, cô hoàn toàn khai thác từ mạng, nhưng nó chỉ là cái bối
cảnh, mà con người phải leo lên đâu đó trong tâm hồn mình, những đỉnh
núi trong mình, những kiểm nghiệm bên ngoài, là để bộc lộ cái tâm hồn
bên trong.
Trong
truyện của cô nhân vật Lynh cùng nhóm bạn trong đó có hai chị em Jenly
và Jen rủ nhau leo đỉnh Kilimanjaro, nhưng Jenly đã chết khi tập leo núi
Everest, còn Jen thì gặp tai nạn khi tập leo núi lên đỉnh Shira, và
hai chị em song sinh đã gửi gắm Lynh đem một bức tranh thangka lên đỉnh
núi kia và giở ra. Nữ nhà văn, hoàn toàn xây dựng câu chuyện của mình ở
một nơi xa lạ - Nepal và Tazania, con người và tên tuổi đều không quen
thuộc, theo cách hiểu thông thường của chúng ta, những người quen đọc
truyện Việt Nam.
Phật giáo
và các ý niệm của nó được dùng nhiều trong cuốn sách, có thể là không
xa lạ gì, nhưng việc leo núi, vượt lên một cái gì đó quá sức tưởng
tượng, khi đặt mình vào đó, mới biết mình là thế nào, cũng không phải
là cách ta thường làm. Trừ trong chiến tranh, do hoàn cảnh bắt buộc.
Người Việt không phải là người phiêu lưu, thích một sự trải nghiệm xa
lạ. Nhưng đó cũng chẳng phải ý định của nhà văn, qua nhân vật cô sống
đa tuyến, với nhiều tâm trạng khác nhau của những người khác nhau, đi
tìm mục đích riêng của mình, vô vọng và lạc lối, không hiểu ngay cái
gần nhất, nhưng lại dấn thân vào cái nguy hiểm nhất.
Con người
- đàn ông, đàn bà, yêu đương, làm tình, bày tỏ, đi lại, ăn uống… nhưng
chẳng bao giờ đúng ý định mà nó đặt ra, nó là phương tiện của chính
nó, khi tìm mục đích bên ngoài nội tâm, điều mà Phật giáo nói con người
xa bản thể của mình, như đi xa quê hương, không quay trở lại được.
Tâm tư,
ái tình, đi lại, ăn ở… hành động và tâm trạng cứ tiếp diễn bên nhau để
đi đến một cái đỉnh vô nghĩa, may mà sự thay đổi của hoàn cảnh mới là
cái hấp dẫn. Những nhân vật cùng nhau kể chuyện, nói về mình và nói về
người khác, đuổi theo suy tưởng mà cứ nghĩ là đang sống thật, câu này
nối tiếp câu kia, đôi khi không biết nắm bắt mạch văn thế nào. Quỳnh
Trang viết như là ám ảnh và làm một cuộc chơi liều lĩnh với bản thân
mình, trong sự nghiệp văn học không có kết quả nào cụ thể mà cô theo
đuổi, khi hàng ngày sống vẫn phải làm cái gì đó không phải là văn học,
và nuôi một đàn con với những thách thức không nên thơ tý nào.
Thế
nhưng người ta không băn khoăn về thực tại, mà băn khoăn về các ý niệm,
tưởng tượng, về những cảm giác không thực lôi kéo con người đi mãi lên
đỉnh núi cô độc, lạnh ngắt. Tiểu thuyết hiện đại, không cần có nội dung
và kết cấu cụ thể, nó là một tâm trạng miên man kéo dài, không kết
thúc được, khi chúng ta không có ý định chết, theo ý nghĩa là một thân
xác huyễn tưởng.
Ra mắt Yêu trên đỉnh Kilimajaro và trò chuyện về “Tình yêu & Cái chết”
* Sách được ra mắt chính thức lúc 9h
sáng thứ Bảy, 29/10 tại đường sách Nguyễn Văn Bình, phường Bến Nghé,
Q.1, TP.HCM với diễn giả là nhà nghiên cứu nghệ thuật, họa sĩ Nguyễn
Quân và nhà văn Nguyễn Quỳnh Trang
* Vào lúc 19h30 ngày thứ Ba, 1/11 tại
Quán Cây, 16-18 Ký Con, P7, Q. Phú Nhuận, TP.HCM, độc giả có thể gặp
lại nhà văn Nguyễn Quỳnh Trang và các nghệ sĩ, trí thức Sài Gòn cùng
thảo luận chuyên đề Văn học & Tâm linh.
* Vào lúc 20h ngày thứ Bảy, 5/11 tại
Cafe 81, 216B Nguyễn Văn Nguyễn, P. Tân Định, Q1, tác giả sẽ gặp gỡ các
độc giả trẻ để thảo luận đề tài “Tình yêu & Cái chết”.
|
Nhà nghiên cứu văn hóa Phan Cẩm Thượng
vannghetroinam (Theo thethaovanhoa.vn)
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét