Lão Hạnh chuyên nghề sưu tầm, trồng, uốn mai
kiểng bán vào dịp Tết đến Xuân về. Lão làm cái nghề tìm, trồng mai rừng từ thời
còn để ba chỏm tóc trên đầu, đúng hơn là lão theo cha, rồi được truyền nghề.
Đam mê. Cứ theo năm tháng, người mua nhớ lão, chứ thực tình lão ít nhớ khách
hàng. Hàng năm, đúng vào ngày ông Táo về Trời tấu trình cớ sự trần gian, là
ngày lão Hạnh đem những chậu mai kiểng ra góc phố chợ bày bán. Đã thành lệ,
không ai tranh giành nơi lão bày những chậu mai, nơi ấy còn được mọi người đặt
cho cái tên “góc mai lão Hạnh”.
Thấy
lão Hạnh bán mai kiểng đắt khách, mấy gã buôn mai cũng bày bán sát bên những
chậu mai của lão. Mai của họ gốc to, tàn rộng, nhiều bông hàm tiếu, đủ thứ thế
cây rất đẹp, nhưng thật lạ, rất ít người hỏi mua, họ chỉ đứng ngó nghiêng ngắm
nghía, trầm chồ khen ngợi, rồi bước sang phía lão Hạnh. Có năm, lão Hạnh mới
bày ra vài chục chậu, loáng cái đã bán hết ngay trong ngày đầu tiên. Nhiều người
đến trễ, không mua được cây mai của lão Hạnh về chưng ba ngày tết, tiếc hùi hụi,
buồn ra mặt. Họ rủ nhau tìm đến nhà lão Hạnh đặt mua mai từ rất sớm, nhưng lão
không nhận lời, không nhận tiền đặt cọc của bất cứ người nào.
Thành thông lệ, đúng ngày 16 tháng Riêng là
lão Hạnh xuất hành lên núi tìm mai. Ngày đầu tiên lão dành riêng cho việc đi
thăm viếng, từ động Kim Quang lão đi lòng vòng qua tất cả các di tích, chùa,
miếu quanh núi, nơi nào lão cũng trịnh trọng dâng hương, tỏ bày lòng thành
kính. Hết tháng Riêng lão Hạnh mới trở về với một ba lô đầy nhóc những cây mai
con mọc trên núi từ những hạt nảy mầm trên khe đá trong đống phân chim. Nhiều
khi, lão Hạnh còn ôm khư khư trước ngực một bọc vải mủ hoen ố, ai hỏi mắt lão
cũng rân rấn, ngậm ngùi “bạn tui, hắn nằm trên núi từ đận kháng chiến, nay tui
mới tìm gặp được hắn đưa hắn về”.
Mai của lão Hạnh thật mai rừng, bông mai chỉ
có năm cánh, màu vàng óng ánh, hương thơm dìu dịu thanh khiết. Lão không lai
ghép, cứ để y nguyên từ cây mai con mọc trên khe đá đem về trồng vào chậu, lão
chỉ việc chăm sóc và uốn cho cây theo đúng một thế. Thế trực. Tuyệt nhiên không
uốn cây sang một thế nào khác. Vườn mai của lão Hạnh được sắp xếp ngay hàng,
thẳng lối, tất cả mọi cây đều giống y chang nhau, nhìn từ xa như một đội hình
vũ nữ đồng diễn màn vũ điệu mùa xuân. Người mua mai của lão Hạnh không phải mất
công lựa chọn, không phải mặc cả trả giá, cứ lần lượt nhấc từng chậu mai ra
khỏi hàng. Chậu trồng mai của lão Hạnh mỏng, thanh thoát như chiếc dĩa, cây mai
trong chậu bám những cọng rễ xù xì vào một hòn đá đặt giữa chậu, vươn cành
hướng thiên. Đá lão Hạnh cũng lựa từng viên từ trên núi Bà Đen, mỗi khi tìm
thấy hài cốt bạn, lão lựa lấy 7 viên đá ở quanh nơi hài cốt bạn nằm, đem về
chia ra từng chậu để trồng những cây mai núi vào. Những cây mai đâm chồi, này
lộc, bám rễ vào đá mà lên. Mỗi cây mai lão Hạnh chỉ để 2 nhánh lớn, trên mỗi
nhánh có 5 nhánh nhỏ, các nhánh nhỏ bung nở xum xuê, lão uốn cho các nhánh mang
hình hai cánh tay vũ nữ đang thể hiện một vũ điệu “chào đón mùa xuân”. Lão thầm
nghĩ, đàn ông có 7 vía, ứng với 7 viên đá, mỗi viên đá làm thế đứng cho một cây
mai, thế là vong linh bạn lão sẽ hóa thân vào những bông mai vàng 5 cánh rực rỡ
mỗi dịp xuân về, bạn lão sẽ luôn tươi trẻ như tuổi thanh xuân khi họ ngã xuống.
Mấy gã buôn mai hăm he cự nự, chúng nói lão
Hạnh bán mai phá giá. Lão cười khì. Có buôn bán gì đâu mà phá, lão chỉ làm cho
vui. “Mua vui cho chính lão và cho bà con nghèo thôi hè, mấy em nghĩ thế là oan cho lão”. Mấy gã buôn mai nhìn
nhau, chúng nheo nheo con mắt ý bảo nhau “lão già khùng, thôi bỏ qua không
chấp”. Mà mai của lãi Hạnh bán rẻ thật, có người đến trễ mua không được, nài nỉ
mua lại của người mua trước với giá gấp bốn năm lần. Tiền bán mai lão Hạnh chỉ
để lại đúng phần mua chậu, lão lý sự:“Chậu mình không làm được phải mua”, còn
được bao nhiêu tiền lão mua nào gạo, nào đường, bột ngọt, bánh tráng… về làm
quà tết cho bà con nghèo trong khu dân cư.
Tin đồn từ chuyện một gia đình nghèo may mắn
mua được cây mai của lão Hạnh, cây mai trổ một bông bạch mai, một bông duy nhất
vào đúng ngày Mồng một Tết Nguyên đán. Năm ấy, gia đình nọ làm đâu trúng đó, cứ
y như có người từ “cõi trên” cầm tay chỉ việc cho làm ăn phát đạt, hết nghèo
dần trở nên giàu có, mua thêm đất, xây nhà, tậu xe hơi, máy cày. Bà Hai củ mì,
nhớ lại khoe “ Năm trước chậu mai nhà tui cũng trổ một bông mai trắng, năm ấy
đứa con gái út thi đậu một lượt 3 trường đại học, được nhận học bổng quá đã”.
Ông Ba cuối xóm giật mình lẩm bẩm chỉ đủ cho người bạn ngồi gần ông nghe “Năm
kia nhà tui cũng mua một chậu mai của lão Hạnh, mấy hôm tết cây mai trổ một
bông trắng, thằng con tui thấy lạ ngắt bỏ, bữa sau nó nhậu xỉn chạy xe tông vào
trụ đèn gẫy tay, quả là linh ứng, tiếc quá”.Tin đồn về những cây mai của lão
Hạnh mỗi năm trổ một bông bạch mai được thổi phồng, thêu dệt thậm lâm ly, kỳ
bí.
Chuyện kể. Thấy lão Hạnh sống đức độ, thật
thà, không tham lam lại thương người, lão lên núi kiếm cây mai con về trồng,
Vía Bà Đen linh thiêng độ vào những cây mai của lão để mỗi năm giúp cho một
người nghèo khó. Ai may mắn mua được cây mai vàng của lão Hạnh, đúng ngày Mồng
Một Tết cây mai trổ một bông bạch mai thì năm ấy nhà có nhiều chuyện vui mừng.
Lòng tham của những kẻ buôn mai nổi lên,
chúng bàn nhau chiếm đoạt vườn mai của lão Hạnh. Gần tết một nhóm người lạ hoắc
từ đâu đến hỏi mua tất cả những chậu mai trong vườn nhà lão Hạnh với giá cao
ngất ngưởng, một người trong nhóm nói giọng kẻ cả: “Lão già cả rồi, với số tiền
tỉ này lão đủ sống chọn đời sung sướng không hết, tội gì mà giữ mấy chậu mai
còm cho cực thân”. Lão Hạnh cười khà khà, rồi lắc đầu quả quyết “Không, lão
không cần nhiều tiền đâu, lão trồng để mua vui cho chính lão và cho bà con
nghèo trong xóm, chứ bán buôn gì đâu, các ông đi chỗ khác mà mua”. Nhóm người
lấm lét, hậm hực bỏ đi.
Vài ngày sau, vào một đêm trời trở mưa lất
phất, gió thổi hù hù, lũ chó trong xóm sủa rân rân, lão Hạnh mở cửa bước ra thì
một luồng khí có mùi hôi sộc vào mũi. Lão Hạnh chới với, ngã lăn ra hiên nhà
bất tỉnh. Sáng ra, cả vườn mai gần trăm cây trồng trong chậu không cánh mà bay,
biến đâu mất hết không để lại dấu vết nào, chỉ còn sót duy nhất 2 cây èo uột ở
một góc khuất.
Ngày 23 tháng Chạp “góc mai lão Hạnh” ở phố
chợ vắng hoe, nhiều người ngơ ngác, họ hỏi thăm nhau về lão Hạnh, về những chậu
mai rừng. Vài người rủ nhau tìm đến nhà lão Hạnh, người đầu tiên đến cũng là
người lớn tuổi nhất trong nhóm, được lão “chia” cho một trong hai cây mai còn
sót lại, còn một cây lão phải để lại chưng cho vui cửa vui nhà. Người mua được
cây mai của lão Hạnh mừng ra mặt, ông ta không hỏi giá cả, rút trong ví ra đưa
cho lão Hạnh tờ giấy bạc mệnh giá 500 nghìn đồng. Lão Hạnh nhìn tờ giấy bạc lắc
đầu, nhiều quá không có tiền thối lại. Người mua được cây mai của lão Hạnh cũng
lắc đầu, không cần, không cần thối lại tiền, tui mua được cây mai của lão là
quý lằm rồi.
Chị bán vé số dạo cũng tìm đến nhà lão Hạnh
tính mua một chậu mai, biết chuyện chị buồn rười rượi. Lão Hạnh an ủi “thôi để
năm sau vậy cô ơi”, rồi lão dùng tiền bán chậu mai mua hết số vé xổ số của chị
bán vé xổ số dạo.
Năm nay không có tiền mua quà tặng bà con
nghèo trong xóm, lão Hạnh tặng mỗi người một tờ vé xổ số. Thật là chuyện lạ, kể
ra bạn đọc lại cho rằng tác giả chỉ giỏi nói dóc, nhưng cứ phải kể, ai không
tin thì mất quyền lợi ráng chịu. Chiều ấy cả xóm nghèo nhà nào cũng trúng
thưởng vé xổ số kiến thiết, mọi người vui vẻ, hồ hởi rủ nhau đi xắm đồ tết như
đi hội. Riêng lão Hạnh thì không, vì lão đã tặng hết số vé xổ số kiến thiết lão
mua cho mọi người, nhưng lão lại thấy vui hơn, khỏe hơn. Tết năm ấy, cây mai
còn xót lại của lão Hạnh trổ một bông bạch mai lạ thường, nhị vàng ươm, nhiều
cánh trắng như tuyết phát ra ánh sáng lấp lánh, chói ngời. Chính lão Hạnh cũng
thấy làm lạ, gần cả đời sư tầm, trồng, uống tỉa hàng ngàn cây mai rừng, giờ lão
mới thấy một bông bạch mai nở ở trên cây mai vàng. Thưởng thức cốt cách hồn
mai, tay lão vuốt chòm râu bạc trắng, miệng lão cười ha hả.
Tết
xong lão Hạnh lại lên núi tìm mai, còn vài người bạn của lão trên ấy, lão chưa
tìm gặp được họ, lão còn phải đi.
Núi Bà Đen, Tây Ninh tiết Xuân.
Nguyễn Khắc Luân
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét