NHỮNG GIAI ĐIỆU - CẢM XÚC TRONG TẬP THƠ "ĐÊM TỰ TÌNH" CỦA NGUYỄN NGỌC TRẠCH -

                                            

Trong cuộc đời của mỗi con người, ai cũng có một miền quê, một vùng đất để nhớ, để thương. Nơi ấy có dòng sông, con đò, bờ biển dài mênh mang cát trắng… Ở đấy có những con người mà ta đã từng gắn bó, gần gũi, yêu thương, neo lại trong đời bao kỉ niệm êm đềm, dẫu năm tháng đã qua vẫn không bao giờ phai mờ trong ký ức. Đọc tập thơ “Đêm tự tình” của tác giả Nguyễn Ngọc Trạch tôi thật sự đồng cảm với anh, trong từng trang sách thấm đẫm những giai điệu - cảm xúc dạt dào sâu lắng, chân thành, nồng ấm mà anh giành cho bạn bè, quê hương, với người mà mình từng yêu mến. Thông điệp ấy đã nói lên lòng thiết tha sâu nặng trong tập thơ “Đêm tự tình”. 

 

Nguyễn Ngọc Trạch là hội viên Hội nhà báo Việt Nam, Hội viên hội VHNT Quảng Ngãi. Anh nguyên là Phó giám đốc Sở Văn hóa Thông tin Quảng Ngãi kiêm Tổng Biên tập Tạp chí Cẩm Thành, nguyên là Giám đốc, Tổng Biên tập Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Ngãi. Là một trong những cây bút quen thuộc của độc giả Quảng Ngãi. Anh vừa làm báo, vừa viết truyện ngắn, bút ký, vừa làm thơ, biên khảo, nghiên cứu, sưu tầm... Đến nay anh đã xuất bản trên 10 đầu sách với các đề tài và thể loại khác nhau. Tháng Tám năm nay (2018) anh lại tiếp tục ra mắt bạn đọc tập thơ "Đêm tự tình" do Nhà xuất bản Văn học ấn hành.

Tập thơ "Đêm tự tình" gồm 39 bài thơ với 80 trang in. Nhìn chung từng bài thơ, từng câu thơ đều dung dị, không cầu kỳ, không hoa mỹ, nhưng chan chứa tình quê, tình người như các bài: "Bến xưa", "Nhớ câu hò", "Dấu xưa", "Sóng", "Nếu là em", "Ánh mắt", "Cách xa", "Chuyện tình ở bến sông", "Bến quê", "Đêm tự tình"... Đọc những bài thơ này, ta không khỏi bồi hồi xúc động khi bắt gặp ký ức của Nguyễn Ngọc Trạch đã bắt rễ sâu với một vùng quê, nơi anh sinh ra và lớn lên cũng như bao miền quê khác mà anh đã từng đi qua. Ở nơi ấy có dòng sông, bến nước, con đò, nương dâu, ruộng lúa và người em gái một thời xa vắng với anh như là những kỉ niệm êm đềm khó quên: "Trở lại bến xưa/ tôi tìm em một thời xa vắng/ dòng sông lững lờ trôi về đâu/ bến quê vơi đầy theo chân trời xa lạ.../ Nơi ta hẹn hò/ sông bên bồi bên lở/ dấu xưa ta ngồi/ giờ còn trong ký ức xa xăm./ ... Bao mùa trăng gom góp ước mơ/ nương dâu xanh đợi tằm ăn lá/ lúa trì trì bao mùa gieo sạ/ sen phai tàn cúc trổ lưa thưa." (Bến xưa). Ký ức về bến sông xưa của Nguyễn Ngọc Trạch sao mà mênh mang dạt dào, chứa chan những nỗi buồn riêng khó tả! Phải chăng anh đang nhớ và nuối tiếc vì người em gái ngày nào cùng hẹn hò bên bến sông, giờ đã sang sông và neo nhầm bến đỗ: "Xa làng chài theo người về trong ấy/ Để lại tháng năm biển vắng đìu hiu/ Gành đá lẻ loi thương nhớ bao chiều/ Vời vợi không nguôi một thời con gái./ ... Đời đẩy đưa hay phận tình duyên cớ/ Đò sang sông sao lại quay về/ Gom góp đắng cay hạnh phúc đam mê/ Sao em tin chi lời nói dối..." (Sang sông). Người em gái quê ngày nào đi theo chồng, để lại trong anh nỗi cô đơn, trống vắng. Nó cứ ám ảnh, vương vấn anh suốt một đời: "Từ thủa xa nhà đi kháng chiến/ Thời gian đâu dễ có phôi phai/ Nghĩa nặng, tình quê, lòng đau đáu/ Biển và em vương vấn cả một đời./ Dáng em gầy, hao đen da bánh mật/ Tóc chấm ngang vai, biển phải hờn ghen/ Anh xa em mang theo bao kỷ niệm/ Như gió chiều nam, quạnh quẽ phập phồng." (Biển đợi). Với thủ pháp nhân hóa và so sánh khổ thơ đã đánh thức những kỷ niệm ẩn tàng trong tiềm thức của người đọc. Nhất là những người con xa quê. Dường như ai một lần xa quê cũng đều mang trong lòng nỗi niềm day dứt vì nhớ quê, nhớ gia đình, bạn bè, người yêu da diết... Đối với anh một tầm hồn giàu cảm xúc và từng trải, mỗi khi trong lòng nhớ lại ký ức một thời trai trẻ nỗi nhớ này không biết tỏ cùng ai, và anh đã gửi gắm những "phút giây nặng lòng" vào những trang thơ qua những lời tự tình: "Chiều dần tàn trâu gặm cỏ trên đê/ Sóng lúa lao xao bờ tre xóm nhỏ/ Vai nặng hao gầy bao ngày còn đó/ Người xa quê đã mấy mùa trăng?/... Đêm tự tình sen thơm ngát bờ ao/ Phút giây nặng lòng nhớ thương vời vợi/ Dặm đường xa nặng lòng ai hỡi/ Gởi về em trăm vạn niềm thương." Bài thơ "Đêm tự tình" là một trong những bài thơ hay cả nội dung lẫn nghệ thuật. Nó đã khái quát được nội dung chính của tập thơ. Và đã được Nguyễn Ngọc Trạch chọn làm tựa đề cho tập thơ "Đêm tự tình". 

Có thể nói 39 bài thơ trong tập thơ "Đêm tự tình" giàu hình ảnh và cảm xúc khá chân thực được thể hiện thông qua ngôn ngữ thơ, mỗi câu thơ, mỗi bài thơ trong tập sách mang đậm chất nhân văn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Tập thơ đem lại sự tươi mới về nội dung lẫn hình thức thể hiện, được nhà thơ Nguyễn Ngọc Trạch chăm chút đầu tư, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn học tỉnh nhà.

PHẠM VĂN HOANH 

HỘI VIÊN HỘI VHNT QUẢNG NGÃI